رایزن بازرگانی کیست؟ چه وظایف و مسئولیت هایی بر عهده دارد؟

رایزن‌های یکی از نیروهای فعال در سفارت خانه‌های هر کشوری هستند که حوزه‌های فعالیت متنوعی دارند و رایزن بازرگانی هم یکی از این انواع است. رایزن‌های تجاری در گسترش روابط تجاری میان دو کشور نقش مهمی بر عهده دارند. در ادامه این مطلب با معرفی رایزن بازرگانی و همچنین بررسی مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های این افراد بیشتر آشنا خواهیم شد.

رایزن بازرگانی کیست؟

در سفارتخانه‌های هر کشور چندین رایزن وجود دارد که عبارت از رایزن فرهنگی، رایزن نظامی، رایزن مطبوعات، رایزن کشاورزی و رایزن بازرگانی هستند. اولین نکته‌ای که در خصوص رایزن بازرگانی باید عنوان داشت این است که وظیفه اصلی یک رایزن بازرگانی توسعه صادرات کشور خویش است. بدیهی است که یک رایزن بازرگانی نه تنها امور مربوط به تجارت بین‌المللی، صادرات و واردات را رسیدگی می‌کند، بلکه به سایر مسائل اقتصادی مرتبط با کشور خویش و کشور میزبان نیز توجه دارد.

رایزن‌های تجاری ایران

ترکیه به عنوان یکی از کشورهای موفق در اجرای این استراتژی دارای نزدیک به 100 رایزن بازرگانی و شش دفتر تجاری منطقه‌ای در جهان است؛ اما ایران فاقد دفاتر تجاری رسمی در خارج از کشور است و تنها حدود ۲۵ رایزن بازرگانی در سفارتخانه‌های ایران در ۲۵ کشور در حال توسعه (آمار تا سال ۱۳۹۵) که بیشتر هم در همسایگی ایران هستند و مسئولیت توسعه تجارت بین‌المللی کشور را عهده دار هستند.

مدت طولانی است که در یک برنامه مشترک میان وزارت امور خارجه و وزارت بازرگانی سابق (صنعت، معدن و تجارت فعلی) تعدادی از کارشناسان طی فراخوانی از دستگاه‌های دولتی کشور به طور عمده اقتصادی و گاهی غیراقتصادی و بر اساس فرآیندی انتخاب و به کشورهای هدف، اعزام می‌شوند تا زمینه‌های اقتصادی و امکانات گوناگون کشور را برای طرف‌های خارجی تشریح کرده و راه‌های صادرات محصولات ایران به کشورهای میزبان را تسهیل یا به جذب سرمایه گذاری خارجی اقدام می‌کنند تا در نهایت موجب شکوفایی اقتصاد کشور در عرصه بین‌المللی شوند.

وظایف و مسئولیت‌های رایزن بازرگانی

• مطالعه و بررسی بازار کشور محل استقرار از لحاظ جذب کالاها و خدمات قابل صدور ایران و تهیه فهرست کالاهای قابل عرضه به بازار مزبور
• اطلاع رسانی به صادرکنندگان کالاها و خدمات ایرانی و واردکنندگان بالقوه کالا و خدمات از ایران
• ارائه خدمات مشورتی درباره اقتصاد و بازرگانی ایران به متقاضیان مستقر در بازار هدف
• ارائه اطلاعات در خصوص ویژگی‌های بازار محل استقرار نمایندگی یا شعب سازمان به تجار و صنعتگران ایرانی و سازمان‌های اقتصادی مربوطه
• راهنمایی سرمایه گذاران خارجی که درصدد سرمایه گذاری در ایران هستند و بالعکس
• کمک به برگزاری اجلاس‌های مشترک و همکاری در انعقاد قراردادهای تجاری و تفاهم‌نامه‌های مورد نظر
• ارسال مناقصه‌های مربوطه برای صادرکنندگان با تولیدکنندگان ایرانی در سریع ترین زمان ممکن
• کمک به معرفی و تبلیغ کالاها و خدمات صادراتی ایران و ارائه نظرات مشورتی در این زمینه به صادرکنندگان ایرانی
• ساده کردن فرایند مسافرت هیئت‌های اقتصادی با بازرگانی عازم ایران با هیئت‌های بازرگانی و اقتصادی که از جمهوری اسلامی ایران به کشور محل فعالیت شعبه یا نمایندگی سازمان اعزام می‌شوند و ارائه نظر مشورتی در خصوص ترکیب و ویژگی‌های آن‌ها
• کمک به حل و فصل اختلافات تجاری که بین صادرکنندگان ایرانی و طرف‌های تجاری آن‌ها در محل فعالیت شعبه با نمایندگی سازمان به وجود می‌آید
• همکاری در برپایی نمایشگاه‌های اختصاصی با تخصصی ایران در بازار هدف و کمک به مشارکت شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه‌های بین‌المللی در آن بازار
• کمک به برگزاری اجلاس‌های مشترک و همکاری در انعقاد قراردادهای تجاری و تفاهم‌نامه‌های مورد نظر
• بررسی فعالیت‌های اقتصادی رقبای تجاری ایران در قلمروی فعالیت شعبه و نمایندگی و ارائه نتایج آن به سازمان
• بررسی مشکلات کالاهای صادراتی ایران با نقاط ضعف و قوت آن‌ها از طریق نظرسنجی‌های موردی
• برقراری ارتباط مستقیم بین واردکنندگان کالا و صادرکنندگان ایرانی
• گردآوری اطلاعات فنی و تخصصی درباره کالاهای جدید عرضه شده به بازار هدف که امکان ساخت آن‌ها در ایران موجود است و ارسال این اطلاعات به سازمان
• کمک به ایجاد شورای مشترک بازرگانان ایرانی، اتاق‌های مشترک با ایجاد تشکل‌های دیگری که وجود آن‌ها می‌تواند به بسط مناسبات اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با بازار هدف کمک کند.
• کسب اطلاعات دقیق در مورد فعالیت رایزن‌های بازرگانی کشورهای دیگر در حوزه استقرار شعبه یا نمایندگی سازمان
• ارزیابی نمایشگاه‌های تخصصی یا بین‌المللی برپا شده در کشور مورد نظر با عنایت ویژه به نحوه مشارکت مؤسسات و شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه‌های مورد اشاره
• تهیه گزارش‌های تحلیلی، پژوهشی در خصوص موضوعات مورد نظر سازمان
• گردآوری نمونه‌هایی از کالاهای رقیب در حد امکانات شعبه یا نمایندگی (اقلام کوچک مصرفی) یا کاتالوگ و بروشور کالاهایی که امکان خرید با تهیه و نگهداری آن‌ها مقدور نیست.
• گردآوری اطلاعاتی در خصوص سازمان‌های اقتصادی بازرگانی، تشکل‌های تجاری، کانال‌های توزیع کالا، واردکنندگان، عمده فروشان و کلیه موضوعاتی که آگاهی از آن‌ها می‌تواند به گسترش تجارت خارجی ایران کمک نماید در محل شعبه یا نمایندگی
• تنظیم برنامه فعالیت‌های شعبه یا نمایندگی در مقاطع زمانی معین با توجه به اقداماتی که انجام آن‌ها برای توسعه صادرات کالاها و خدمات ایرانی به بازار مورد نظر ضروری به نظر می‌رسد. انجام سایر فعالیت‌هایی که سازمان در چارچوب وظایف قانونی خود به شعبه یا نمایندگی محول نماید.

سخن آخر

رایزن‌های بازرگانی در توسعه و گسترش روابط تجاری میان کشورهای مختلف نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. کشورهای موفقی در این حوزه مانند ترکیه و چین دارای تعداد بسیاری زیادی از رایزن‌های بازرگانی در سرتاسر جهان هستند اما متأسفانه کشور ما در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده است و لازم است که توجه بیشتری به نقش بالقوه‌ای افراد شود.

لطفا نظرات خود را به جهت بهبود در امر تولید محتوا با ما در میان بگذارید.